Bebeklerin ilk 6 ayda sadece anne sütü ile beslenmesi gerektiğini vurgulayan uzmanlar, 6 ila 12 ay arası da dikkat edilmesi gereken yasaklı besinler olduğu konusunda uyarıyorlar.
Bebeklerin yaşamlarının ilk 6 ayındaki ana gıdası hiç şüphesiz anne sütü olmalıdır. Tüm uzmanlar ve sağlık otoriteleri bu konuda hem fikirdir ve emzirmenin yaşamın ilk saatinde hemen başlamasını ve ilk 6 ayında devam etmesini tavsiye etmektedir. Ancak DSÖ, 0-6 aylık bebeklerin yalnızca yüzde 40’a yakınının sadece anne sütüyle beslendiğine dikkat çekiyor.
DSÖ ayrıca, birçok ülkede 6 ila 23 aylık çocukların dörtte birinden daha azının yaşa uygun diyet çeşitliliği ile beslendiğini belirtiyor. Kurum, düşük gelirli ülkelerde her 5 çocuktan 2’sinin kısa boylu olduğuna ve dünyadaki çocuk ölümlerinin yüzde 45’inin yetersiz beslenmeyle ilişkili olduğuna dikkat çekiyor.
DSÖ, yaşamın ilk 6 ayında yalnızca anne sütü ile beslenmeyi sürdürmeyi ve 6 aydan itibaren emzirme ile birlikte bazı yiyeceklerin yavaş yavaş eklenmesi gerektiğini söylüyor.
Uzmanlar, her durumda mümkün olduğunca bireyselleştirmenin önemli olduğunu hatırlatıyor ve 6. aydan önce süt dışındaki yiyeceklerin verilmemesi konusunda ısrar ediyor. 6. aydan itibaren 12 aya kadar olan bebeklerde tamamlayıcı beslenmeye giriş konusunda şu anda aşırı katı talimatlar yoktur ancak, hiçbir durumda verilmemesi gereken bir dizi gıda vardır.
İşte bir yaşın altındaki çocuklar için 5 yasak gıda:
TUZ
Uzmanlar bebeklerin böbreklere aşırı yüklenme riski nedeniyle tuz tüketmemeleri gerektiği konusunda uyarıyor. DSÖ, 2 yaşın altındaki çocuklarda tuz tüketimine karşı tavsiyelerde bulunmaktadır ve yetişkinler için önerilen miktarın 5 gramdan az olduğunu göz önünde bulundurarak 2 ila 15 yaş arasında düşük tüketimin sağlanmasının uygun olduğuna dikkat çekmektedir.
Hipertansiyonu olan 0 ila 15 yaş arası hastalarda yapılan gözlemsel bir araştırmaya göre, diyetlerdeki tuz artışı temel olarak işlenmiş gıdaların tüketiminden kaynaklanmaktadır. Bu durum, işlenmiş gıdaların yerine doğal ürünler tüketildiğinde kan basıncının beklenen seviyelere düşmesine izin verir.
BÜTÜN HALİNDE KURU YEMİŞLER
Hem bütün halde kuru yemişler hem de diğer katı kuru yemişler, yalnızca bir yaşından küçük çocuklarda değil, yaklaşık beş yaşına kadar olan çocuklarda boğulmaya neden olabilir. Uzmanlar, küçük yaşlarda boğulmaları önlemek için kuru yemişlerin ve çiğnemesi zor olan havuç ve elmalar gibi besinlerin tüketimini önermiyor.
YAĞLI BALIKLAR
Yaşamın ilk yılında diyete dahil edilmemesi gereken balık grubunda ton balığı ve kılıç balığı gibi yağlı balıklar bulunur. Cıva gibi ağır maddeler içerme riski nedeniyle bunların tüketimi uygun değildir. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA), 2011’den beri 3 yaşından küçük çocukların, hamile ve emzikli kadınların bu balıkları tüketmemesini ve 3-12 yaş arası çocukların alımını haftada 50 gr ile sınırlandırmasını tavsiye ediyor.
ISPANAK
Anormal miktarda methemoglobinin üretildiği bir kan hastalığı olan methemoglobinemi riski nedeniyle pazı ve ıspanak gibi yüksek nitrat içeriğine sahip yeşil yapraklı sebzeler yaşamın ilk 1 yılında beslenmeye dahil edilmemelidir. 6 ila 12 aylık çocuklar, içme suyunda veya bazı yiyeceklerde bulunan nitratların tüketilmesi ile ishal nedeniyle dehidrasyona veya çeşitli ilaçların kullanımına kadar değişen nedenlerden bu hastalığa özellikle duyarlıdır.
ŞEKER
Doğal veya sonradan eklenmiş serbest şekerler içeren tüm yiyecekler bu yaş grubunda yasaklıdır. Bal ve meyve suları, tatlandırıcılar ve hamur işleri gibi daha az sağlıklı yiyecekleri daha sonra tanıtmak daha iyidir. Çünkü kilo alımına katkıda bulunabilirler ve çürük riskini artırabilirler. On iki ay sonra bebek zaten ailenin geri kalanıyla aynı tür yiyecekleri tüketebilir, bu nedenle bu aşamada çocuğun ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli enerjiyi sağlaması gereken sağlıklı, besleyici ve güvenli bir yemek sunmak önemlidir.
Şekerli, tatlı ve çok lezzetli yiyeceklerin tanıtımı, yemek yemede zorluk çeken ve yeni yiyecekleri reddeden çocuklar için genellikle kolay çıkış yoludur. Yeni bir yiyeceğin başlangıçta reddedilmesi ve bebek tarafından yeni doku ve tatların yetersiz kabulü, birçok ailede yaygın bir sorundur ve ebeveynler genellikle kolay bir çıkış yolu olarak şekerli gıdaları seçerler. Uzmanlara göre bu yanlış bir yoldur ve özellike yaşamın ilk 1 yılında kesinlikle tercih edilmemelidir.
