Milli Eğitim Bakanlığı’nın liselerde okutulması için önerdiği 100 Temel Eser arasında bulunan “Fareler ve İnsanlar” kitabının bazı bölümleri, İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü Kitapları İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu’na takılmış ve Komisyon, kitabın sakıncalı olduğu gerekçesiyle Milli Eğitim Bakanlığı’ndan sansürlenmesini talep etmişti.
Peki bu kitap neyi anlatıyordu?
İşte Fareler ve İnsanlar kitabının özeti
KİTABIN KONUSU
Birlikte dolaşan iki gezici toprak işçisinin bir çiftlikte yaşadıklarını, bağlılık ve dostluklarını anlatmaktadır.
KİTABIN ÖZETİ
George ve Lennie, Amerika’ da yaşayan, çiftliklerde yaşayan toprak işçileridir. bu kişiler kendilerini diğer toprak işçilerinden farklı görürler. Çünkü işçiler kazandıkları parayı ya kumar oynayarak ya da genelevde harcamaktadır. Onların hayalleri vardır. Biriktirdikleri para ile bir çiftlik satın alacaklardır. Bu çiftlikte çeşitli hayvanlar besleyecekler ve tarımla ugraşacaklardır. Şimdiye kadar gittikleri bütün çiftliklerde Lennie yüzünden kovulmuşlardır. Lennie uzun boylu, iri, güçlü bir insandır ama kafası fazla çalışmaz ve tek başına hareket etmeyen, devamlı birilerine muhtaç olan bir insandır. Bunun yanında sevdiği şeylere dokunma hastalığı vardır. George ve Lennie, arkadaşlarının tavsiyesi üzerine başka bir çiftlikte çalışmak için yola çıkarlar. yolda Lennie bir fare bulur ve onu eliyle okşar. Okşarken de sıkarak fareyi öldürür. George, farenin kendisine faydası olmadığını ve onu atması gerektiğini söyler. Ama Lennie ona zara vermediğini sadece okşadığını söyler. Sonra onu zorla yolda bırakır. Lennie’ nin bu huyu ileride ikisine de zarar verecektir. George bu sefer işe başlamadan Lennie’ ye uyarılarda bulunur. Çiftliğe gidince hiç konuşmaması gerektiğini, eğer çiftlikte bir olay olursa; çiftliğin biraz uzağında bulunan bir gölün kıyısında saklanmasını söyler. Ama çiftlikte her şey yolunda gitmez. Ustabaşının oğlu olan Curley ve karısı iyi insanlar değildir. Curley’in karısı, çiftlikte yaşamak istemeyen, zengin olmak isteyen ve kocasını sevmeyen bir insandır. bir gün Curley’in karısı Lennie’yi tanımak ister ve yanına gider. Bu sırada çiftliktekiler oyun oynamaktadır. Curley’in karısı ahırda köpekleri okşayan Lennie’nin yanına gider. bir süre muhabbet ederler. Curley’in karısı saçlarının çok yumuşak olduğunu ve istiyorsa saçlarını okşayabileceğini söyler. Lennie, kadının saçlarını okşar. Curley’in karısı Lennie’yi uyarır ama elini saçından çekmesini söyler, sonra bağırmaya başlar. Paniğe kapılan Lennie ona sımsıkı sarılır. Kadının boynu kırılır ve ölür. Lennie önceden belirledikleri yere gider. Bu sırada Curley karısının cesedini bulur ve bunu Lennie’nin yaptığını anlar. Çiftliktekiler silahlarını alırlar ve Lennie’nin peşine düşerler. George doğrudan belirledikleri yere gider. Lennie ile hayallerini düşünmeye başlarlar. Diğerlerinin sesi iyice yaklaştığı sırada George can dostu Lennie’yi öldürür. Yanlarına gelen diğer adamlar Lennie’nin ölüsüyle karşılaşırlar. Sadece birisi, George’nin acısını bildiği için ona sokulur ve köpeği hatırlatır. “Sahibi onu başkaları öldürdüğünde daha büyük acı çekmişti.” der. “Bu işi sen yapmasaydın, Curley yapsaydı; hayat boyu daha fazla acı çekecektin.” der. “Sen doğru olanı yaptın!”
KİTABIN ANA FİKRİ
Hayallerimiz bizimdir. Kimse hayallerimizi yok edemez. İnsan dostlarının sonuna kadar yanında olmalı, onu desteklemelidir.
KİTAPTAKİ OLAYLARIN VE ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
Olaylar genellikle bir çiftlikte, George ve Lennie arasında geçmektedir. George biraz uyanık, hayalleri çok olan bir insandır. Her zaman Lennie’ yi kollamak zorunda olduğu için hayallerini gerçekleştirememiştir. Lennie ise kafası biraz yavaş işleyen, temiz kalpli, kendi başına yaşayamayan bir insandır.
KİTABIN YAZARI HAKKINDA BİLGİ: JOHN STEINBECK
Amerikalı roman, oyun ve köşe yazarı. 1962’de Nobel edebiyat ödülü aldı. en ünlü romanları gazap üzümleri bir 20.yüzyıl edebiyat klasiği olarak kabul edilmektedir. Ünlü eserleri arasında Al Midilli, Cennet Çayırları, Fareler ve İnsanlar yer almaktadır. Californıa’ da doğmuştur. Olayları genelde Monterey Körfezinde geçmektedir.20 Aralık 1968’ de New York’ta ölmüştür.
